Fot. Q Studio

Osobom, które nie chcą na własną rękę podejmować wycieczek w niskie rejestry, polecam opracowania naukowe (np. Magdalena Kamińska, Memosfera. Wprowadzenie do cyberkulturoznawstwa, rozdz. III) i teksty publicystyczne na ten temat, my skupimy się na zagadnieniach językowych.

Słowo powstało z połączenia wyrazów cenzura (łac. censura) i papa (łac., wł.), oznaczającego papieża. Podstawą najwcześniejszych cenzopap, powstałych około 2010 roku, były materiały pornograficzne, w których twarz polskiego papieża wykorzystywano do zakrywania narządów płciowych aktorów. Wizerunek papieża służył więc niejako do cenzurowania tych treści. Z czasem nurt ten znacznie poszerzył tematykę i środki przekazu. Do dziś w ramach cenzopapy, zwanej też cenzopapizmem, powstają memy i inne materiały graficzne, filmy, utwory muzyczne i pasty internetowe. Tematyka z jednej strony przyjmuje wszelkie obraźliwe i kontrowersyjne konotacje, z drugiej czerpie z bogatego popkulturowego (i celowo strywializowanego) obrazu polskiego papieża – piosenki „Barka”, wadowickich kremówek, całowania płyt lotniskowych.

Moda na cenzopapy przyczyniła się bez wątpienia do późniejszej popularności cenzodud, cenzokorwinów, cenzomagików i analogicznych treści dotyczących innych znanych osób. Cząstka cenzo- łączy się nie tylko z nazwami osób. Przykładem cenzoset, gdzie set jest pojęciem z terminologii muzycznej (tutaj – set muzyczny z wmiksowanymi wypowiedziami Jana Pawła II lub innych memicznych postaci). W przypadku cenzodud zdarza się, że wyrazem tym określane są już nie środowiskowe treści aspirujące do szczytów obrazoburczości, tworzone przez anonów na forach obrazkowych, lecz zwykłe, nieprzetworzone graficznie, normickie obrazki z podpisem. Content suitable for work, hardkor dla umiarkowanych, cywilizowany humor dla porządnych obywateli – do którego bardziej pasowałby starszy, choć również neologiczny, wyraz dudomem lub dudamem.

Przyjrzyjmy się, jak ewoluowała cząstka cenzo-. Na początku w wyrazie cenzopapa odnosiła się do cenzurowania nieprzyzwoitych treści za pomocą wizerunku papieża. Było to podwójnie obrazoburcze. Następnie omawiany wyraz zaczął być używany do określania innych treści, które dalej urągały godności papieża, lecz pomijały motyw cenzurowania, kontekst pornograficzny. W końcu cząstka zaczęła się łączyć z innymi wyrazami najczęściej nazywającymi osoby, jednocześnie zredukowany został znacznie, a w niektórych przypadkach całkowicie, element obrazoburczości.

Można zauważyć też, że cząstka zaczęła się usamodzielniać i w kształcie cenzo – jako niezależny wyraz – zaczyna odnosić się do rozmaitych osób i elementów rzeczywistości, które mają być wyśmiane, znieważone, wyszydzone, czy w inny sposób naznaczone.

Skoro autor cenzopapy to cenzopapista, to może osobę lubiącą tworzyć cenzo powinniśmy nazwać cenzystą?